Ce site utilise des cookies à des fins statistiques. Les statistiques sont anonymes. Mais pour des raisons de sécurité votre adresse IP sera sauvegardée pendant un temps limité.
Il y a un an, nous avions a élaboré un programme d’urgence logement avec sept propositions concrètes qui peuvent être rapidement mises en place afin de libérer des logements.
Un an après, le constat reste le même… Pas assez de logements et trop de spéculation immobilière, des prix qui explosent et des gens à la rue.
Pour dénoncer cette situation insupportable, six de nos sections sont en action entre le 27 mai et le 5 juin pour la semaine d’action logement.
Sanem, Dudelange, Luxembourg-Ville et Esch ont démarré la semaine de mobilisation.
Virun engem Joer hunn déi Lénk hire Programme d’urgence Logement ausgeschafft mat siwe konkrete Propositioune fir séier abordabele Wunnraum ze schaafen .
Ee Joer méi spéit bleift de Constat genau dee selwechten: Net genuch Wunnraum, zevill Immobiliëspekulatioun, Präisser déi explodéieren a Leit op der Strooss.
Fir dës inakzeptabel Situatioun ze denoncéieren, hu sechs loakl Sektioune vun déi Lénk tëschent dem 27. Mee an dem 5. Juni eng Aktiounswoch fir de Logement organiséiert.
Suessem, Diddeleng, d’Stad an Esch hunn de Startschoss ginn.
Les membres de Sanem en action sur la rue d’Esch, près de l’ancienne station-service Shell, samedi passé.
A Esch, le mardi, il y a eu une inauguration de logements vides… sous forme de parodie devant l’ancien commissariat de police, dans la rue du Nord.
Samedi, à Luxembourg-Ville sur la place Hamilius, la section a protesté avec le slogan « Besoin de logements, pas d’un hôtel ».
Les Dudelangeois ont occupé l’avenue Grand-Duchesse Charlotte et simulé un marché de l’immobilier avec des prix exorbitants, à l’instant de la crise du logement que nous traversons.
A Differdange, on a rappelé les sept mesures d’urgence à prendre pour combattre la crise du logement, au croisement de la rue de Jean Pierre Gansen et rue des Ligures.
Les membres de la section Pétange ont marqué le coup en se rendant sur la friche industrielle près de la rue Eucosider, là où on aurait promit un quartier résidentiel depuis trop longtemps.
La section de Luxembourg-Ville a clôturé la semaine d’action logement, lundi, en tapissant les fenêtres d’une maison vide appartenant à la Ville de Luxembourg au 47, rue de la Lavande au Kirchberg.
Luxembourg est l’une des rares villes européennes où le phénomène de la “gentrification” se manifeste de manière particulièrement flagrante : des quartiers et des rues entiers, dont le bâti ancien mérite d’être préservé et constitue également un élément d’identité, sont démolis pour y construire des immeubles de bureaux et des immeubles d’appartements coûteux. Sans rencontrer de résistance notable. On peut se demander s’il s’agit de projets de construction individuels qui ne sont qu’un sujet pour l’urbanisme ou si, comme c’est déjà le cas dans de nombreux autres pays, cela cache un phénomène économique plus large lié aux intérêts de rendement de l’économie financière mondiale.
En collaboration avec l’initiative “Luxembourg under destruction”, la Protection des locataires Luxembourg, l’initiative “Stoppt de Bagger” et déi Lenk, nous débattrons le 14 juin avec le professeur Manuel Aalbers (Université de Louvain, photo) et Antoine Paccoud (LISER) sur le thème “La financiarisation dans le secteur immobilier“. Manuel Aalbers mène depuis des années des recherches sur ce thème (voir sa publication “The Financialization of Housing : A political economy approach“).
Haut hunn déi Lénk eng Proposition de loi deposéiert, déi d’Aféierung vun enger Incompatibilitéit vum Mandat vum Deputéierte mat deem vum Buergermeeschter a Schäffe virgesäit.
D’Diskussioun ronderëm de Cumul vu verschiddene politesche Mandater kënnt säit Joren ëmmer rëm zum Virschäin a generell schéngen sech déi verschidde Parteien eens, dass een eng Incompatibilitéit aféiere wëll. Allerdéngs ass bis elo nach kee konkrete Virschlag presentéiert ginn. Och d’Resolutioun déi d’ADR deposéiert huet bleift um Niveau vun enger einfcher Recommandatiounen. Eis Proposition de loi viséiert also d’Debatt wierklech virun ze bréngen.
D’Incompatibilitéit vum Mandat vum Deputéierte mat deem vum Buergermeeschter a Schäffe géif zum Beispill zu enger Valorisatioun vun de verschiddene politesche Mandater bäidroen, déi all wichteg sinn a jeeweils spezifesch Schwieregkeeten an Erausfuerderunge mat sech bréngen.
Genee esou berout eng Demokratie ënnert anerem op der Wal tëschent verschiddenen Iddien a Persoune souwéi der Existenz vun Debatten, Meenungsverschiddenheeten a souguer Spannungen. De Cumul vu verschiddene politesche Mandater op de Schëllere vun nëmmen e puer Persoune riskéiert dës Charakteristiken ze begrenzen.
Dann ass et och fir d’Vertrauen an d’Politik wichteg, dass Interessekonflikter evitéiert ginn. Hei ass d’Fro net, ob et tatsächlech Interessekonflikter ginn, mä éischter ob déi aktuell Reegelen déi effektiivste si fir se ze vermeiden. Et ass wichteg ze erënneren, dass d’Gemengen d’Aufgab hunn alles ze verwalten, wat vu kommunalem Interessi ass, an dass d’Deputéierte sech bei der Ausübung vun hirem Mandat nëmme vum allgemengen Interessi leede loosse sollen. Fir also all Risiko vun enger absichtlecher oder onabsichtlecher Verwiesslung vun dësen ënnerschiddlechen Interessien ze vermeiden, bitt et sech un eng kloer Trennung tëschent de genannte politesche Mandater anzeféieren.
Matgedeelt vun der Sensibilité politique déi Lénk.
Aujourd’hui, déi Lénk a déposé une proposition de loi qui vise à introduire une incompatibilité entre le mandat de député et les mandats de bourgmestre et d’échevin.
Les discussions sur le cumul de différents mandats politiques sont récurrentes depuis des années et, en général, les différents partis politiques semblent d’accord pour introduire l’incompatibilité. Cependant, aucune proposition concrète n’a été présentée jusqu’à présent. La résolution déposée par l’ADR reste au stade de la simple recommandation. Notre proposition de loi vise donc à faire véritablement avancer le débat.
Par exemple, l’incompatibilité du mandat de député avec celui de bourgmestre et d’échevin contribuerait à valoriser les différents mandats politiques, qui sont tous importants et présentent des difficultés et des défis spécifiques.
De même, une démocratie repose, entre autres, sur le choix de différentes idées et personnes, ainsi que sur l’existence de débats, de désaccords, voire de tensions. Le cumul de différents mandats politiques sur les épaules de quelques personnes peut limiter ces caractéristiques.
Enfin, il est important pour la confiance dans la politique d’éviter des conflits d’intérêts potentiels. À cet égard, la question n’est pas de savoir s’il y a effectivement des conflits d’intérêts, mais si le cadre juridique actuel est le plus approprié pour les éviter. Il est nécessaire de rappeler que les communes sont chargées d’administrer tout ce qui est d’intérêt communal et que les députés ne peuvent être guidés que par l’intérêt général dans l’exercice de leur mandat. Afin d’éviter tout risque de confusion, volontaire ou non, entre ces différents intérêts, il convient donc d’introduire une séparation claire entre ces mandats politiques.
Lors de la deuxième KlimaExpo Madame la Ministre a fait savoir que la plateforme pour l’action climat et la transition énergétique aurait « … réuni une première fois, également à la KlimaExpo, toutes les parties prenantes à échelle nationale – à savoir les organisations et chambres professionnelles patronales, les investisseurs, les organisations de la société civile, la jeunesse, les organisations salariales, les représentants communaux et gouvernementaux ainsi que toute une série d’observateurs issus d’organisations et d’institutions liées. ».
La plateforme en question a été créée par la loi sur le climat du 15 décembre 2020 et devrait entre autres émettre des recommandations dans le cadre de la mise à jour du PNEC dont la date butoire est fixée au 30 juin 2023.
Cette même loi prévoit que les membres de la plateforme climat sont nommés par le Gouvernement en conseil pour une durée de 5 ans. Or, à ma connaissance, ces nominations n’ont jusqu’ici pas été officialisées par un arrêté ministériel.
Partant je voudrais poser les questions suivantes à Madame la ministre de l’Environnement, du Climat et du Développement durable :
Le Gouvernement en conseil a-t-il nommé les membres de la plateforme climat tel que prévu par la loi du 15 décembre 2020 ?
Dans l’affirmative, par quelle voie cette nomination a-t-elle été faite ?
Dans l’affirmative encore, quels sont les membres de la plateforme susmentionnée ?
Veuillez croire, Monsieur le Président, à l’expression de mes sentiments respectueux.
La réforme, controverse du système des retraites a été passé hier par le gouvernement, sans vote dans l’Assemblée nationale, mais grâce à l’article 49-3 de la constitution. Après des années de déstabilisation du système sociale et des attaques constantes contre les droits de travails, par le gouvernement de Macron, l’évocation de l’article 49-3 démontre une nouvelle échelle anti-démocratique dans les tentatives de libéraliser le marché de travail.
Depuis des semaines, des centaines de milliers de personnes se montrent en opposition a cette réforme proposée, quel élèvera l’âge d’entrée de 62 à 64 ans. Les syndicats se montrent unis, et mobilisent leurs militants dans tous les domaines, pour en augmenter la pression sur le gouvernement. Les industries vitales sont dans les mains des syndicats, mais le gouvernement de Macron a montré plus que une fois, que la répression des mouvements sociales, fait partie des aspects régulières du réparatoire de leur système politique. Si ceci sont les étudiant.e.s quel sont menottés dans leurs enceintes éducatives ou les manifestations quels sont dispersé violement par les CRS. Néanmoins tout ceci sert seulement à rallier les gens contre la réforme proposée, et de la résister de maniére plus persistent.
La libéralisation de l’état sociale fait partie omniprésente de la présidence de Emmanuel Macron, mais cette fois ci, elle a étamé un climax négatif. déi Lénk déclare toute sa solidarité avec le mouvement des grévistes et nous opposant chaque tentative de manipulation du système sociale au profit des intérêts économiques. déi Lénk est au soutient les travailleurs et travailleuses et leurs syndicats.
Déi ëmstridde Pensiounsreform ass gëschter ouni Vott an der Assemblée Nationale, mee dank Artikel 49 – 3 vun der Franséischer Regierung beschloss ginn. Nodeems säit Jore versicht gëtt d’Aarbechtsrechter an de Sozialstaat anzeschränken, gräift de President Emmanuel Macron elo och nach zu anti-demokratesche Mëttelen, fir eng onpopulär neoliberal Agenda duerchzesetzen.
Säit Wochen demonstréieren honnertdausende Mënsche queesch duerch Frankräich géint di geplangte Reform vum Pensiounssystem mat Där de Rentenantrëttsalter vun 62 op 64 Joer soll erop gesat ginn. D’Gewerkschafte sti geschlosse géint des Reform a mobiliséiere massiv hir Basis fir Drock op d’Regierung opzebauen. Di vital Industrië leien an der Hand vun de Gewerkschaften, mee de Macron huet scho méi wie eemol bewisen dass Gewalt a Repressioun géint sozial Beweegungen zur Normalitéit a sengem Franséische politesche System gehéiert. Ob et Student.inne sinn déi festgeholl ginn oder Manifestatiounen déi vun der Police zerschloe ginn. All dëst feiert awer mat dozou dass de Widerstand géint d’Reform ëmmer méi grouss gëtt.
D’Aushölung vum Sozialstaat ass säit dem Amtsuntrëtt vum Emmanuel Macron konstant viru gedriwwe ginn an huet elo ee virleefegen Héichpunkt erreecht. Mir ënnerstëtzen di national Streikbeweegung a setzen eis an géint all Manipulatioun vum Sozialsystem zu Gonschte vu Wirtschaftsintressen. déi Lénk sti voll a ganz un der Seit vun de franséischen Aarbechter.innen an hire Gewerkschaften.
déi Lénk freet sech, dech op d’Grënnung vun der Schëfflenger Sektioun anlueden ze kënnen. Den 9te März um 19h am Café Drëtt Halbzeit, 12 Rue du Parc zu Schëffleng, ass et esou wäit.
Wann s och Du dech fir eng ekologesch, progressiv an egalitär Gemeng wells asetzen, da komm laanscht a schaff mat eis mat, mir freeën eis op Dech!
Création de la section Schifflange
déi Lénk se réjouit de pouvoir d’inviter à la création de la section Schifflange. On te donne rendez-vous pour ce 9 mars au café Drëtt Halbzeit au 12 rue du Parc à Schifflange.
Si tu veux aussi t’engager pour un commune écologique, progressiste et égalitaire, alors rejoins-nous et travaille avec nous! Nous avons hâte de te rencontrer.
Fënnt hei d’Neijoerschried vum Carole Thoma vum 12. Januar 2023
Léif Eiregäscht,
Vertrieder vun der Presse,
Kolleeginnen a Kolleegen,
Erlaabt mer als alleréischt, Iech natierlech och alles Guddes fir dat neit Joer ze wënschen. Grad a Krisenzäiten wéi deene leschte Joeren, wënschen ech iech vill Gléck an eng gutt Gesondheet.
Net grad ee Joer ass et elo hier, dass de Krich, dee scho säit 2014 an der Ukrain herrscht eng nei Form ugeholl huet. Mäer hunn et mat engem kloer illegalen Ugrëffskrich ze dinn, wou Russland e souveränt Land a seng demokratesch gewielte Regierung attackéiert. Dausenden onschëlleg Leit si bis elo Affer vun desem onsënnege Krich ginn a mäer kënnen nëmmen hoffen, dass trotz den onzuelegen Eskalatiounen a Provokatiounen vum Putin-Regime esou séier wéi méiglech eng diplomatesch Léisung fonnt gëtt an d’Gewalt en Enn fënnt. Weltwäit, an och hei zu Lëtzebuerg, misst nees vill méi an Diplomatie investéiert ginn, wéi a Militariséierung, well déi aktuell Oprüstungsspiral wäert nach méi Konflikter mat sech bréngen.
Niewt deenen dramatesche Konsequenzen fir d’Affer aus der Ukrain, huet de Krich natierlech och Répercussiounen op de Rescht vun der Welt. Energieknappheet an eng Präisexplosioun vu quasi alle Gidder, déi mer konsomméieren, maachen och hei ville Leit d’Liewe méi schwéier, an dat direkt no 2 Joer Covid-Kris, déi och schon déi sozial Inégalitéiten vergréissert hunn.
Mäer befannen eis an enger Zäit, an däer eng Kris déi nächst schon am Gepäck huet. Sozial Ongläichheeten an d’Klimakrise féieren zu sozialen Onrouhen, Migratiounen, Pandemien a Kricher. Dest zesummegerechent mat Iwwerschwemmungen an Drëschenten si keng zoufälleg Geschehnisser, mä Deel vun enger multidimensionaler Kris, déi ëmmer méi gravéierend Formen wäert unhuelen, wa mer net sou séier wéi méiglech en anere Wee aschloen.
Eis Regierung allerdings schéngt dat nach net verstanen ze hunn. D’Equipe ronderem de Premier Bettel ass an e gewëssene Krisemodus gerutscht, deen awer just schéngt doraus ze bestoen, eng Kris no der anerer ze géréieren. Do, wou d’Feier grad am héchste brennt, gëtt probéiert ze läschen, ouni awer de riisege Schwielbrand ënner der Surface ze bekämpfen. Amplaz ze agéieren, an d’Feier un der Source ze läschen, gëtt se ëmmer nees vun engem neie Brand iwwerrascht a kann da just nach réagéieren.
D’Majoritéit an der Chamber schéngt nach ëmmer ze hoffen, dass se just laang genuch muss de Kapp iwwer Wasser halen, bis dass se nees iergendwann zum ale Muster kënnen zeréck kommen, ouni ze réaliséieren dass et vläit grad dat Muster woar, deen eis dat ganzt agebrockt huet.
Kolleeginnen a Kolleegen,
A senger Ried zur Lag vun der Natioun, huet de Premier ee Wuert ëmmer nees widderholl: Verantwortung.
Et wier effektiv sënnvoll, wann d’Regierung am Moment ging Verantwortung iwwerhuelen. Penibel gëtt dat awer, wann dat Wuert vun engem Premier an de Mond geholl gëtt, deen am Neijoersinterview geklongen huet, wéi wann hien näicht mat der Logementspolitik an der Emweltpolitik vu senger Regierung ze dinn hätt. Richteg problematesch gëtt et, well dem Premier seng Regierung während de leschten Joeren eng klassesch neoliberal Politik verfollegt huet, déi dora bestanen huet, sech sou wéineg wéi méiglech anzemëschen an de fräie Marché d’Saachen reegelen ze loossen. Logement, Klima, Gesondheetspolitik, Steiergerechtegkeet – an all deene Sujet’en gëtt et een enormen Handlungsbedarf, mä d’Approche vun der Regierung loung éichter bei Fräiwëllegkeet an Incentives fir dass de Marché sech selwer soll reegelen.
Loosst eis mol d’Regierung no 9 Joër blo-roud-grénger Politik virun hier Verantwortung stellen.
Den Taux vun de “Working Poor” as dauernd geklommen. Hautesdags ass bal all 8. Résident hei am Land, dee schafft, dem Oarmutsrisiko ausgesat. Lëtzebuerg beleet domat déi leschte Plaz am europäesche Verglach.
D’Majoritéit bretzt sech elo domat, dass de Mindestloun am Januar erhéijt gouf, obwuel se just den absolute Minimum gemat huet, dee souwisou virgesinn ass. A Wierklechkeet misst de Mindestloun strukturell e gutt Stéck méi héich gehuewe ginn, fir dass d’Leit endlech kënnen anstänneg dovu liewen. Als Lénk fuerdere mer awer och, dass déi reegelméisseg Upassung vum Mindestloun un d’Lounentwécklung, wéi eben elo geschitt, an en Automatismus emgewandelt gëtt, fir dass Parteien wéi d’DP an Zukunft iwwerhaapt net méi d’Méiglechkeet kréien, des méi wéi néideg Adaptatioun ze blockéieren.
Wa mer scho bei gerechte Salairen sinn, da kommen ech natierlech net dolaanscht , eppes aneres unzeschwätzen – dat insgeheimt Wuert vum Joer – den Index. D’Regierung behaapt, se hätt den Index gerett – dobäi woar en guer net a Gefor, bis en duerch en Tripartitesaccord op eemol massakréiert gouf! Déi eenzeg, virun deenen de Mechanismus also gerett gouf, woaren d’Patronat an d’Regierungsparteien selwer.
D’UEL huet hiere Kampf dann och nach net opginn, an déi lescht Woch um Radio erklärt, den Indexsystem wier – ech zitéieren – „absolut asozial“. Här Reckinger, den Indexsystem spigelt d’Lounverdeelung am Land erem: net den Index ass asozial, ma déi ongläich a vill ze niddreg Léin, déi Dir de Leit fir hier Oarbecht bezuelt!
Och wa verschidde Leit et net wëlle verstoen, ass den Index keng Erhéijung vum Loun an och keng sozial Mesure, mä ganz einfach en Instrument fir de Wäert vun de Léin konstant ze halen an un d’Inflatioun unzepassen. Wa mer elo scho bei 12% Working Poor leien, wat mengt der, wéi deen Taux ging explodéieren, wann d’Salairen net méi gingen un d’Präisdeierescht ugepasst ginn? Déi Lénk woaren 2022 déi eenzeg, déi kloer an zesummen mam OGBL den Index verdeedegt hunn!
Erënnert der iech drun, 2018 huet d’LSAP souguer Wahlspots gedréit, an deenen se versprach huet, mat hinnen ging et keng Manipulatioun vum Index ginn. An 2022 huet se ebe grad den Index manipuléiert. Zumindest op deem Punkt huet d’LSAP bäigeléiert. Haut gëtt se ëffentlech zou, dass se keng geschlosse Positioun méi zum Index huet an sech enger Diskussioun iwwer eng zukünfteg Manipulatioun net méi verschléisst. Mat esou enger bëlleger Sozialdemokratie, wie brauch do nach eng DP?
Ma net nëmmen déi Leit, déi schaffen leiden zu Lëtzerbuerg ënner Oarmut. Den Undeel u Leit, déi an Oarmut musse liewen, geet ongebremst erop, an dat iwwerduerschschnëttlech stoark an Ofhängegkeet vum Alter. Kanner ënner 18 Joer hunn hei am Land en Oarmutsrisiko vun 28.6%. 28.6%! An dat am räiche Lëtzebuerg. Dobäi kënnt dann nach, dass de Bildungsbericht kloer weist, dass déi sozial Inégalitéiten an eisem Schoulsystem weider verstäerkt amplaz ofgebaut ze ginn.
Dat heecht, wann de Premierminister houfreg matdeelt, seng Regierung ging Verantwortung iwwerhuelen, da muss een e mol froen, fir wien genau se da Verantwortung iwwerhëllt?
Iwwerhëllt d’Regierung Verantwortung fir all déi Kanner hei am Land, vun deenen all 4. muss an Oarmut liewen? Fir déi Kanner, déi dann nach vum Schoulsystem vernoléissegt ginn an ni eng richteg Chance kréien.
Iwwerhëllt d’Regierung Verantwortung fir all déi Schüler, déi musse während der Schoulzäit streike goen, fir dass d’Regierung d’Klimakris endlech serieux ugeet? Fir déi Jugendlech, déi ënner Zukunftsängscht a Panikattacken en vue vun der Klimakris – dem sougenannte Phänomen vun eco-anxiety – leiden.
Iwwerhëllt d’Regierung Veranwortung fir all déi jonk Leit, déi vun der Uni kommen a fir d’éischt mol mussen Joere laang schaffe goen, éier se iwwerhaapt emol kënnen driwwer nodenken, doheem erauszeplënneren? Kafen kënnt fir déi meecht iwwerhaapt net a Fro, sou dass sie dem Wohlwollen vun de Propriétairen an hieren horrende Loyer’en ausgesat sinn. An enger Gesellschaft, an der et näicht méi wichteges schéngt ze ginn, wéi de Privatbesëtz, sinn d’Locatairen déi kastenlos, déi souguer bei Minusgraden kënnen matten am Wanter virun d’Dier gesat ginn, wann se hiere Loyer net méi kënne bezuelen. An déi Leit, déi sech dann zesummendinn, fir sech en Dag iwwer dem Kapp ze deelen, déi ginn vun Gemengen wéi der Stat Esch nach bekämpft an illegalerweis guer net ugemellt, wouduerch se hier sozial Rechter verléieren.
Kolleeginnen a Kolleegen,
Wann d’Bettel-Regierung Verantwortung iwwerhëllt, dann net fir d’Majoritéit vun de Leit am Land.
Se iwwerhëllt virun allem Verantwortung fir d’Propriétairen, déi et an Zukunft mat dem Minister Kox sengem Gesetz nach méi einfach gemat kréien, skandaléis héich Loyeren ze froen. Wann de Minister hätt wëllen d’Loyeren effektiv limitéieren, dann hätt e sech kënnen un eiser Gesetzespropositioun inspiréieren. Mä d’Protektioun vun de Locatairen schéngt ni d’Prioritéit vun deser Regierung gewierscht ze sinn. Nodeem d’Kritik um Gesetzesprojet aus allen Ecken ëmmer méi hoart gëtt, ass d’Äntwert vun der grénger Presidentin vun der Logementskommissioun, d’Leit hätten d’Gesetz net verstanen, well „de Minister ging dach kee Gesetz schreiwen, dat kontraproduktiv wier.“
Da kommt, mer kucken emol, wat am neie Bail à loyer-Gesetzesprojet drasteet. De Plafond vum maximale Loyer gëtt vu 5% op 3,5% vum „capital investi“ erofgesat. Ma tiptop. Mä opgepasst: am selweschte Moment gëtt ganz nei définéiert wat de „capital investi“ ass, dat wäert nämlech absurderweis an Zukunft näicht méi mam real investéierte Kapital ze dinn hunn, mä un d’Evolutioun vum Logementsmarché ugepasst ginn. Wat ass dat fir eng Brems, wann d’Limite all Joer monter no uewen adaptéiert gëtt? Dowéint dach, de Minister huet e Gesetz proposéiert, dat kontraproduktiv ass, wann d’Zil soll sinn, d’Locatairen ze schützen an d’Loyer’en ze limitéieren. Wann d’Iddi woar, de Propriétairen weiderhin héich Margen ze garantéieren, dann hunn déi Gréng voll an d’Schwaarzt getraff.
Genau esou katastrophal wéi dat Gesetz, dat de Moment um Dësch läit, woar awer d’Behuelen vun deenen aneren Majoritéitsparteien déi läscht Wochen. Als éicht huet de Premier am Neijoersinterview d’Gesetz kritiséiert, wéi wann hien et iwwer d’Feierdeeg ënnert dem Chrëschtbeemchen entdeckt hätt an dono huet och d’LSAP behaapt, sie wier zwar net domat d’accord.
Säit iwwer 20 Joër explodéieren d’Wunnéngspräisser, de Logement ass d’Oarmutsursaach Nummer 1 hei am Land, an amplaz endlech Neel mat Käpp ze maachen, maacht Dir politique politicienne a Wahlkampf um Réck vun de Leit!
Kolleeginnen a Kolleegen,
D’Regierung iwwerhëllt och Verantwortung fir déi grouss Betrieber. Trotz Rekordgewënner ass se an de läschte Joeren ëmmer nees mat der Stränz doriwwer gefuer an huet hinnen ee Kaddo no dem anere gemat. Sozial Selektivitéit gëtt grouss geschriwwen, wann et em Privatpersoune geet – et kinnt jo sinn, dass eng allengerzéihend Mamm (déi zu wäit iwwer 40% dem Oarmutsrisiko ausgesat ass) eng Kéier 50 Euro ze vill iwwerwise kritt. Ma bei de grousse Betrieber gëtt dat net esou enk gesinn. Do kann de Bankesecteur nach esou héich Profitter maachen, trotzdeem kritt en nach Milliounen duerch d’Indexmanipulatioun geschenkt, well e Ciblage vun Hëllefe wier jo ze komplizéiert.
Ma dat geet awer nach laang net duer, well d’UEL fuerdert elo schon nees offensiv en vue vun de Wahlen Steiererliichterungen. Et gëtt mat Sécherheet vill Betrieber, virun allem klénger, déi a leschter Zäit vill gelidden hunn an och elo nach em d’Iwwerliewe kämpfe mussen. Ma fir déi setzt d’union des entreprises sech net an. Well: Steiere ginn op Gewënner bezuelt, eng weider Reduktioun vun de Steieren wier also just nees e Wahlkaddo un déi Betrieber, deenen et och elo scho gutt geet an et ginge gläichzäiteg nees finanziell Mëttel feelen fir deenen ze hëllefen, déi dat och bréichten.
Dobäi ass d’Steierlascht vun de Betrieber an de leschten 30 Joër souwisou schon ëmmer méi niddreg ginn, iwwer 2 Drëttel vun de Steieren ginn haut vun de private Ménage bezuelt. An deen Undeel hëllt andauernd nach zou, schon alleng wéint der kaler Progressioun. Nach eng Kéier zur Erënnerung: net d’Upassung vun der Steiertabell un d’Inflatioun ass e Kaddo fir d’Leit. D’Décisioun, d’Steiertabell net unzepassen ass déi eigentlech Mesure, duerch déi bei all Indextranche d’Steierlaascht op déi schaffend Leit gehuewe gëtt.
Et ass näicht neies, mäer widerhuelen säit Joeren, dass mer fir méi sozial Gerechtegkeet endlech eng strukturell Steierreform an desem Land brauchen. Ma déi gouf zwar versprach, mä mäer wëssen dach alleguer, dass eng richteg Steiergerechtegkeet fir keng vun deenen anere Parteien eng politesch Prioritéit ass.
Amplaz eng strukturell Steierreform auszeschaffen, huet d’Regierung sech fir den einfache Wee décidéiert. Eng „Steiererliichterung bis an d’Mëttelschicht“ huet d’Finanzministesch versprach, zoufälleg e puer Méint virun de Wahlen. Natierlech mussen déi ënnescht Akommensschichten steierlech entlaascht ginn, dat soe mer säit Joeren. Mä gläichzäiteg mussen och nei Revenue généréiert ginn, duerch d’Bäisetzen vu méi héije Steiertaux’en fir Leit mat ganz héijem Akommes an duerch méi eng konsequent Besteierung vu Kapitalgewënner. Well op wiem seng Käschte geet elo schlussendlech nees déi Tournée générale vun der Regierung? Um Enn wäerten nach méi Suen an der Staatskeess fehlen, wat wäert als Excuse geholl ginn fir sozial Mesuren ofzebauen a wichteg Investissementer an d’Zukunft vum Land ze bremsen. E klénge Kaddo virun de Wahlen un déi Leit, déi en déi nächst Joër mat groussem Effort wäerte mussen zeréckbezuelen.
Kolleeginnen a Kolleegen,
En einfachen Trick, wann ee politesch Mesuren net wëll emsetzen, ass d’Verantwortung un d’europäesch Unioun ofzeginn an deen huet eis Regierung nawell perfektionnéiert.
Zanter Joeren kämpft d’Zivilgesellschaft zum Beispill dofier dass Lëtzebuerg sech e Liwwerkettegesetz gëtt fir d’Betrieber endlech dofier zur Verantwortung ze zéihen, dass hier Produiten am Respekt vun de Mënscherechter a vum Emweltschutz hiergestallt ginn. Am 21. Joerhonnert misst dat scho längst Normalitéit sinn. Mä hei am Land gëtt déi Diskussioun ëmmer nees ofgewiert andeems op d’europäesch Unioun verwise gëtt.
Net manner penibel ass et a Punkto Plateformeoarbecht, also Uber, Wedely a wéi se all heechen. Emmer méi Leit verkafen hier Oarbechtskraaft iwwer dese Wee a wéint mangelnder bis net-existanter Reglementéierung ginn se net anstänneg dofier bezuelt, riskéieren an d’Scheinselbststännegkeet ze rutschen a si kaum sozial ofgeséchert. Hei brauche mer schnellstméiglech e gesetzlesche Kader fir déi Leit ze schützen, mä et geschitt näicht, well all Responsabilitéit un d’EU ofgi gëtt. Et ass dach lächerlech, dass de lëtzebuergeschen Kommissär fir Oarbecht iwwerall Reklamm fir eng Reegelung a Punkto Plateformeoarbecht mécht, mä a sengem eegene Land, wou seng eege Partei den Oarbechtsminister stellt, net op deem Sujet geschafft gëtt! Natierlech brauche mer a ganz ville Beräicher e legale Kader, deen iwwer déi national Grenzen erausgeet, mä dat eent verhënnert dach net dat anert. En attendant, dass sech déi europäesch Institutiounen op eppes eenege – wat an desem Fall nach kinnt daueren – ass et un der lëtzebuergescher Regierung Responsabilitéit z’iwwerhuelen a mam gudde Beispill virzegoen. Am Fall vun der Plateformeoarbecht wier dat mol net komplizéiert. D’Salariatskummer huet eng détailléiert Gesetzespropositioun formuléiert, déi mer als déi Lénk och offizell bei der Chamber déposéiert hunn. D’Majoritéit misst just Neel mat Käpp maachen an domat hieren eegenen Kommissär zu Bréissel ënnerstëtzen.
Dat gravéierendst Beispill wéi d’Regierung sech weigert, Verantwortung z’iwwerhuelen ass a bleiwt awer de Klimaschutz an dat ass inakzeptabel. Lëtzebuerg huet den zweethéchsten ekologesche Foussofdrock hannert der Fussballnatioun Qatar! Mäer funktionnéieren net nohalteg a wëssen dat säit Joeren.
Ma d’Regierung erkläert eis, mier wieren um gudde Wee, well mer an de leschte Joeren eis Ziler aus dem Paräisser Klimaaccord respektéiert hätten. An de leschte Joeren. Während der Pandemie. Duerch Akafen vu Bilanzen. Hu mer Ziler agehalen vun engem Accord, deen emol net duergeet, fir d’Erderwäermug op 1,5° ze begrenzen.
Mäer maachen den absolute Minimum an eis Engagementer fir den CO2-Ausstouss ze reduzéieren si vill manner ambitéis wéi an anere Länner. An d’Regierung verschléisst béid Aan virun der Réalitéit. Wéi kann et zum Beispill sinn, dass Lëtzebuerg iwwer säi Pensiounsfong ëmmer nach massiv a fossil Energien, Fracking an Entreprisen investéiert, déi et mat de Mënscherechter net ganz esou serieux huelen? Dat ass aus ekologeschen a soziale Grënn – a franchement gesondem Mënscheverstand – net ze verstoen.
Kolleeginn a Kolleegen,
4 Joer ass et hier, dass déi Lénk 2019 an der Chamber eng Résolutioun agereecht hunn fir dass d’Urgence climatique sollt als solch unerkannt ginn. Dir wësst, dass déi aner Parteien déi Résolutioun deemools ofgewiert hunn. Ma wann eng Majoritéit sech schon net dozou beweeje léisst, den Terme „urgence“ ze akzeptéieren, wéi soll se dann kapabel sinn, déi néideg politesch Mesuren emzesetzen?
„Qui aurait pu prédire – il y a un an – la crise climatique aux effets spectaculaires?“ Dat sot den Emmanuel Macron, gudde Kolleeg vum Xavier Bettel, sënngeméis a senger Neijoersried – vun desem Joer wuelgemierkt. Sou lächerlech et kléngt, genau dat schéngt de Problem ze sinn. Mäer schwätzen net réicht säit gëschter iwwer d’Klimakrise a mäer heibannen an och vill Leit dobaussen, déi wëssen, dass et net 5 vir mä 5 op 12 ass, an dass mer elo nach esou just kënnen d’Steier eremräissen fir déi schlëmmste Katastrophen ze verhënneren. D’Zäite vu klenge Reformen, wou e Schallimo-Verbuet a Joghurtsmaschinnen d’Klima gerett hätten, si scho laang eriwwer.
Mäer si matten an der Klima-Kris dran. Eng Kris ass e Wendepunkt a mäer hunn de Choix: wëlle mer esou virufueren wéi bis elo oder wëlle mer eng aner Politik maachen? Déi 1. Optioun, de “Weider-esou” kann nëmmen d’Äntwert si vu Leit, déi d’Ausmoss vun der Kris nach net verstanen hunn: „qui aurait pu prédire la crise climatique?“.
Fir all déi aner, déi an der Réalitéit liewen, ass kloer: mäer brauchen e system change. Mäer mussen erausklammen aus der Logik vum éiwege Wirtschaftswuesstum hin zu enger sozial gerechter an nohalteger Gesellschaft. Säit eiser Grënnung kämpfe mer fir ekosozialistesch Verännerungen, wéi zum Beispill d’Aféieren vun engem gestaffelte Waasserpräiss op lokalem Niveau. Mäer mussen iwwerall dofier suergen, dass jidderee genuch huet fir ze liewen – an dass gläichzäiteg d’Verbëtze bestrooft gëtt. An déi selwescht Logik gëllt bei der Oarbecht. Eng strukturell Reduzéierung vun der Oarbechtszäit ass net nëmmen héich iwwerfälleg, se ass och méiglech a souguer néideg fir d’Oarbecht méi gerecht ze verdeelen an der Iwwerproduktioun entgéintzewierken.
Kolleeginnen a Kolleegen,
2023 sti wichteg Décisiounen virun eis. Mat de Gemengewahlen am Summer an de Chamberwahlen am Hierscht wäerten déi politesch Weichen gestallt ginn fir déi nächst 5 Joer. Et däerfe keng 5 Joer vum “Weider-esou” ginn.
Vill Leit, virun allem Jonker hu keng Perspektiv méi. D’Verspriechen, dass et deenen nächste Generatiounen eng Kéier soll besser goen, wéi deene virrëschten, ass just nach woarm Loft.
Sie gesinn, wéi d’Schéier tëschent oarm a räich ëmmer weider ausernee geet an dass et quasi onméiglech gëtt, sech aus eegene Mëttel aus der Oarmut erauszehiewen. Während ëmmer méi Leit dem Oarmutsrisiko ausgesat sinn an an net adaptéierten kléngen Wunnéngen mussen ënnerkommen, gëtt gläichzäiteg eng Minoritéit ëmmer méi räich, op Käschten vun der Allgemengheet.
Während vill Jonker ënner Depressiounen an eco-anxiety leiden, well se d’Konsequnzen vun der Klimakris an 20, 30 joer komme gesinn, mussen se nokucken, wéi d’Regierung während Méint de Spritverbrauch vun décken SUV’en subventionnéiert.
Eis Gesellschaft schaft keng Perspektive méi fir déi Leit. An deene jonke Generatiounen mécht sech eng Roserei an eng Frustratioun breed, well sie d’Gefill hunn – a sie hu Recht domat – dass se net gehéiert, net eecht geholl ginn.
Et gëtt héich Zäit, dass eng aner Politik hei am Land gemat gëtt. Eng Politik, déi net de Profit an de Besëtz un éischter Plaz gesäit, mä déi d’Intérêten vun der Majortéit vun de Leit vertrëtt. Wien d’Debatten an der Chamber verfollegt, dee weess, wéi oft d’Kräfteverhältnisser 2 géint 58 sinn. Déi Lénk sinn ganz oft déi eenzeg, déi sech konsequent asetzen fir méi sozial Gerechtegkeet. Déi d’Oarmut wëlle bekämpfen an net déi Oarm.
E stoarkt Resultat vun déi Lénk bei de Wahlen dest Joer wäert e Signal sinn.
E Signal un déi aner Parteien, dass d’Zäite vum “Weider-esou” eriwwer sinn. Dass d’Leit eng aner Politik wëllen fir a Richtung vun enger méi gerechter, enger ekosozialistescher Gesellschaft ze goen. Dass et net duergeet, vu sozialer Gerechtegkeet a grénger Politik ze schwätzen, ouni ze handelen. Dass d’Leit real Suergen hunn an sech net méi mat bëlleger Angschmacherei virum “Auslänner op der Stater Goar” splécke loossen. Dass Oppositioun méi ass, wéi inhaltsleer Propaganda, déi je nom leschte Politmonitor ugepasst gëtt. Dass de “séchere Wee” ausgedingt huet.
Eng Stäerkung vun déi Lénk wäert och e Signal sinn un d’Zivilgesellschaft: Gewerkschaften, Emwelt- a Mënscherechtsorganisatiounen, déi Dag fir Dag fir méi sozial Gerechtegkeet a Klimaschutz kämpfen. E Signal, dass hier Fuerderunge gehéiert ginn an dass et sech lount, fir déi Wäerter ze kämpfen.
An eng Stëmm fir déi Lénk wäert e Signal sinn fir all déi Leit, déi Dag fir Dag am Hamsterrad dréien, déi trotz Oarbecht an Oarmut musse liewen.
Grad a Krisenzäiten wéi der aktueller, ass et wichteg, de Leit opzeweisen, dass déi sozial Inégalitéiten, d’Politik am Intérêt vun enger Minoritéit, Spekulatioun um Wunnéngsmarché an d’Klimakris keng Naturgesetzer sinn. Mäer alleguer hunn et an der Hand.
Eis Aufgab – an domat halen ech op – wäert et sinn, an desem Joer de Leit nees eng Perspektiv opzeweisen.
Eng Perspektiv, dass et och aanescht geet, wa mer eis net splécke loossen mä zesummen de Wee ginn a Richtung vu Gerechtegkeet a Solidaritéit. A genau dofir stinn déi Lénk.
Kann een d’Logementskris iwerhaapt léisen? Dat ginn ech oft gefroet, d’Désillusioun setzt déiw no iwer 40 Joer wou et fir emmer méi Leit méi schwiireg gett een Doheem ze hunn deen net méi wéi een Drettel vun den Friischten vun hiirer Aarbescht opfresst. Ja an nach eng Kéier ja, et ass méiglech wann den politeschen Wellen an Courage dofir do ass. Aktuell gesellt sech bei d’Wunnéngskris och nach eng Immobilienkris an eng Baukris dobäi. D’Wunnengskris dreckt sech aus an emmer méi héich Präisser déi emmer méi Leit et méi schwéier bis onméiglech maachen fir kennen ze wunnen. D’Immobilienkris dreckt sech aus doranner datt Leit Wunnengen kaaft hunn fir iwerdeiert Präisser an dann d’Präisser falen, d’Zensen an aner Käschten klammen an et fir zevill Leit déi zum falschen Moment kaaft hunn net méi opgeet. An d’Baukris ass wann zevill Akteuren wéinst emmer méi héigen Käschten (Zensen, Baukäschten,…) an ze niddregen potentiellen Recetten nom Bau einfach net méi bauen well et riskéiert net opzegoen. Mäer stiechen zu Letzebuerg matten an desen 3 Krisen déi zesummen een ganz explosiven Cocktail erginn. Och ouni des Verschärfung konnten Jonker, Monoparentaux, Fraen aus Fraenhäiser, Aarmer, immigréierend Persounen, Arbechter an Arbechterinnen, Flüchtlingen, Familles nombreuses et j‘en passe schon ganz oft keng Wunnéng fannen oder hunn missten an Wunnéngen ennerkommen déi iwerbeluegt an onsecher sinn bis hinn zu hiir Gesondheet oder wéi rezent zu Kayl carrément hiirt Liewen dobäi op d’Spill setzen beim Unterfangen fir méi schlecht wéi Recht enner Daach ze kommen. Nierwt dem menschlechen Aspekt ass dest och eng Gefor fir eis Ekonomie, wann mäer keng Aarbechtskräften méi kennen unzéien well se näischt fannen wou se kennen wunnen, dann steet de Butték.
Immobilien- an Baukris riskéieren zum Bau vu manner Wunnéngen, méi Verscholdung vun de Leit an Chômage (partiel) an domadder enger perte de compétences ze féieren. Dest ze verhenneren geet net iwer Steierdkadoen u grouss Promoteuren well laangfristeg brengt dat just méi Margen a Plus-Valu’en fir déi, déi schon zu de Gewenner vun der Wunnéngskris gehéieren.
Immobilien- an Baukris sinn villméi eng Chance fir den groussen Retard un effentlechen Wunnéngen zu Letzebuerg opzehuelen andeems een elo schnell d’Mesuren asetzt déi et brauch. D#effentlech Suen mussen virun allen an d’Zil fléissen fir déi aktuell 1-2% Wunnéngen déi dem Fonds de Logement, der SNHBM, enger ASBL oder enger Gemeng gehéieren mettelfristeg op 10% an laangfristeg op 25% ze hiewen. Et gett dofir keen besseren Moment wéi deen wou Promoteuren Bauprojeten opginn, Terrain’en verkafen mussen an een op kee Fall am Endeffekt nach manner well bauen. Fir dest z’erreeschen brauch et elo een groussen Wunnengsbau-Pak deen 4 Akteuren befähegt fir gläichzäiteg komplementär hiir spezifesch Stärken zu desem kollektiven Effort beizedroen:
All Gemengen déi alleng oder zu e puer iwer 20.000 Awunner hunn an eng Wunnéngsbaugesellschaft à la SNHBM grennen kréien vum Logementsministär dat néidegt Personal finanzéiert fir direkt aktiv ze ginn an iwert den Pensiounsfong een Startkapital geléint. Pro Wunnéng déi zweschen 2023 an 2026 fäerdeg gestallt gett, gett et dat duebbelt u Primen fir déi jeweileg Gemeng wéi dat wat aktuell am Pacte Logement 2.0 virgesin ass
ASBL’en wéi Abitatio vun der AIS kréien och d’Basispersonal finanzéiert fir verstärkt als sozial Promoteuren ze kafen an ze bauen
Staatlech Akteuren, iwert den Ministère du Logement, den Fonds du Logement, d’SNHBM an een neien „Service Public de l’Habitat“ ennerstetzen des Akteuren an kafen & bauen selwer matt engem Fokus op déi ganz grouss Projet’en
Den Pensiounsfong gett exklusiv Wunnkooperativen mam SIS Statut, wéi z.b. Adhoc, Accès zu Prêt’en op 99 Joer an den Staat verzicht bei desen Kooperativen op d’Droits d’enregistrement, d’Droits d’inscription an op den 14% TVA. Esou kennen Privatleit investéieren fir bezuelbaren Wunnraum ze schafen a selwer ze wunnen ouni datt aus deenen subventionnéiertem Modell een sech eng Plus-Value kann erauszéien.
Fir desen Wunnengsbau-Pak laangfristeg ofzesecheren an allen Akteuren planungssecherheet ze ginn, muss déi aktuell Reform vum 79er Gesetz dréngend iwerschafft ginn fir den Kritiken vun der SNHBM an der FEDAS gerecht ze ginn.
Et ass mir eng grouss Éier a Freed, haut als Rapportrice um Riednerpult ze stoen. Ech soe Merci dofir.
Am parlamentareschen Dossier 6956 mat dem Titel Proposition de révision portant instauration d‘une nouvelle Constitution, stécht immens vill Aarbecht. Ech sinn dowéinst frou, datt den Dossier mam haitege Vott zum verdéngten Ofschloss vun enger laanger Prozedur kennt.
De Rapport wäert an enger éischter Ligne kuerz op de generellen Historique, d‘Aarbechten an der zoustänneger Kommissioun souwéi op d’Prise de position du Gouvernement an den Avis vum Conseil d‘État agoen. An enger zweeter Ligne präsentéieren ech déi grouss Lignë vun der Propositioun, andeems ech eng Rei Artikelen a Erklärunge virstelle wäert.
All déi aner Elementer an Erklärunge fannt dir am schrëftleche Rapport ausféierlech beschriwwen.
I.
De 24ten Februar 2016 gouf d‘Propositioun vum Serge Urbany an der Chamber deposéiert an den 8ten Mäerz 2016 ass den Dossier als recevabel deklaréiert ginn.
An der Prise de position du Gouvernement vum 22ten Abrëll 2016, gëtt dorobber verwisen, datt an der zoustänneger Kommissioun aktuell d‘Propositioun 6030 fir eng Verfassungsrevisioun diskutéiert gëtt. Vu, datt dës Propositioun d‘Resultat vun engem laangen Diskussiounsprozess ass, vu datt den Auteur säit 2012 Deel vun den Diskussiounen ass, a, vu, datt d‘Substanz vun der Propositioun 6956 Deel vu den Aarbechten an der Kommissioun ass, steet geschriwwen, datt een net am Detail op déi eenzel Bestëmmunge vun der Propositioun 6956 anzegoe brauch.
Am Avis vum Conseil d‘État vum 10ten Oktober 2017, steet, datt amplaz vun enger detailléierter Analyse vun den Artikele vun der Propositioun 6956, de Conseil d‘État op seng Avise vum 6ten Juni 2012 a vum 14ten Mäerz 2017 verweist, déi mam Dossier 6030 zesummenhänken. Dës Avise géifen dem Conseil d‘État seng Positioun zur Verfassungsrevisioun ausräichend duerleeën.
Souwuel d‘Prise de position du Gouvernement, wéi och den Avis vum Conseil d‘État hunn also op den Dossier 6030 verwisen an dorobber verzicht d‘Artikele vum Dossier 6956 explizitt an de jeeweilege Stellungnamen ze analyséieren.
No der Prise de position du Gouvernement vum 22ten Abrëll 2016 an dem Avis vum Conseil d‘État vum 10ten Oktober 2017, gouf den 22ten November 2017 de Marc Baum vun der zoustänneger Kommissioun als Rapporteur designéiert.
Eng Woch méi spéit, den 29ten November 2017, gouf dunn d‘Propositioun, d‘Prise de position du Gouvernement souwéi den Avis vum Conseil d‘État an der Kommissioun examinéiert.
An dësem Kontext hunn d‘Membere vun der Kommissioun déi investéiert Aarbecht gewierdegt, och wann ee wat d‘Substanz betrëfft net enger Meenung wor. Finalement gouf festgehalen, datt dës virgestallte Propositioun net déi grouss Lignë vum Dossier 6030 erëmspigelt – aus deem jo d’Dossieren 7575, 7700, 7755 a 7777 ervirginn – an, datt een den Dossier 6956 parallel dozou weiderlafe léisst.
Den 23ten November 2021 hunn ech dunn vum Marc Baum d‘Relève iwwerholl an den 2ten Dezember 2021 stoung den Dossier nach eemol um Ordre du jour vun der Kommissioun.
De 7ten Dezember 2022 huet d‘Kommissioun de Rapport adoptéiert an mam haitege Dag steet den éischte Vott um Programm.
Vu dat déi erwäänten Dossieren 7575, 7700, 7755 a 7777, déi eng Revisioun vun der aktueller Constitutioun uviséieren, jo och eng éischt Kéier gestëmmt sinn, an dës Woch viraussiichtlech eng zweet Kéier gestëmmt ginn, proposéiert d‘Kommissioun der Chamber den Dossier 6956 net ze stemmen.
II.
Här President,
Léif Kolleegen a Kolleeginnen,
Ech ginn elo iwwer zum zweeten Deel vu mengem Rapport, wou ech déi grouss Lignë vun der Propositioun virstelle wäert.
D‘Propositioun beinhalt ganzer 18 Kapitele mat insgesamt 203 Artikelen. Dofir beschränken ech mech a mengem mëndleche Rapport op d‘Thematike vum Staat, der Citoyennetéit, de Grondrechter an der Demokratie.
Dat éischt Kapitel vun der virgeschloener Constitutioun proposéiert d‘Staatsform vun enger Republik a beinhalt eng ausféierlech Definitioun vum Staat.
Méi genee gesot schléit dësen Text der Gesellschaft eng Definitioun vum Staat vir, déi den Accent vir un allem op de Sozialstaat leet. Ënnert anerem huet dëse Sozialstaat d’Verflichtung, ee staarke Schutz vun de Grondrechter ze garantéieren a géint sozial Ongläichheete virzegoen. All dëst soll am Aklang mat enger nohalteger Entwécklung fir Mënsch a Ëmwelt realiséiert ginn.
Wéi am Rapport méi ausféierlech beschriwwe gëtt, kann sech de Sozialstaat fir d‘Auteuren net op een oder e puer Rechter souwéi op eng oder e puer Institutioune reduzéiere loossen. De Sozialstaat ass vill méi fir si. En ass ee komplext Konstrukt wat sech iwwerall an der ganzer Gesellschaft erëmspigelt.
Wärend dat éischt Kapitel ënnersträicht, datt de politesche pouvoir vun de Bierger.innen ausgeet, definéiert dat zweet Kapitel méi genee wien d‘Bierger.inne sinn.
D‘Auteure schloen eng Definitioun vir, déi net méi ausféierlech op dem Krittär vun der Nationalitéit berout. Si lee fest, datt d‘Bierger.innen all déi Persoune sinn, déi déi lëtzebuergesch Nationalitéit hunn, souwéi déi Persounen, déi säit mindestens fënnef Joer am Land wunnen.
Donieft gëtt de politeschen Alter op 16 Joer festgeluecht an d’Walflicht als Biergerflicht definéiert.
All dës Punkte sinn explizitt am selwechte Kapitel verankert.
Dat drëtt Kapitel betrëfft d‘Grondrechter a beinhalt eng 70 Artikelen. Dës grouss Zuel un Artikele spigelt d‘Wichtegkeet vun dësem Deel vun der Propositioun erëm.
D‘Kapitel fänkt mam Artikel 14 un, dee verfüügt, datt « La dignité humaine est inviolable. L‘Etat garantit son respect sans aucune restriction et interdit tout traitement et toute peine qui la violerait. »
D‘Auteure vun der Propositioun sinn der Meenung, datt d‘Notioun vun der « dignité humaine » eleng stoend net sou einfach ze definéieren ass an esouguer séier zu ënnerschiddlechen Interpretatioune féiere kann.
Aus dësem Grond vertrieden d’Auteuren d‘Meenung, datt een d‘« dignité humaine » an der Constitutioun genau an ausféierlech definéiere muss, also festhale muss wéi eng Rechter a Flichten aus der Notioun ervirginn.
Aus Zäitgrënn verzichten ech elo dorobber all Artikel eenzel opzezielen, mä ech ënnersträiche gären, datt d‘Propositioun explizitt an als aklobar Rechter, Rechter wéi d‘Recht op eng Wunneng, d‘Recht op eng mënschewierdeg Aarbecht, d‘Recht op Bildung souwéi d‘Recht op den Zougang zu de grondleeënden Bedürfnisser, zum Beispill zu Liewensmëttel, dem Gesondheetsberäich souwéi Waasser a Stroum, virgesäit.
Andeems een d’Rechter, déi mat der Notioun vun der « dignité humaine » a Verbannung bruecht kenne ginn, op konstitutionellem Niveau explizitt als aklobar Rechter verankert, garantéiert een e staarke Schutz vun dëse soziale Rechter.
Genee esou verdäitlecht de grad präsentéierten Deel de Gedanke vunden Auteuren, datt d‘sozial Gerechtegkeet eng essentiell Grondviraussetzung dofir ass, dat jiddwereen déi aner liberal Rechter iwwerhaapt notze kann.
Eng weider Intentioun vum drëtten Kapitel ass et aktuell an akut Problemer wéi zum Beispill de Klimawandel unzegoen.
Den Abschnitt iwwert « Les droits environnementaux » beinhalt 8 Artikelen, déi zum Beispill festhalen, datt de Staat obligéiert ass an all sengen Aktiounen de Prinzip vum développement durable ze respektéieren.
D‘Propositioun verankert dann och de « principe de précaution » an der Constitutioun, dee virgesäit, datt wann ëmmer ee Risiko vun irreversibele Schied fir d‘Ëmwelt oder fir d‘Gesondheet besteet, déi zoustänneg Autoritéiten déi noutwenneg Moossnamen huele musse fir eben dës Schied ze vermeiden.
Allgemeng wellen d‘ Auteur‘ en iwer dese Wee an der Constitutioun selwer staark Barrièrë géint d‘Ëmweltzerstéierung anzebauen an sech sou als Gesellschaft zu engem effektive Schutz vun der Ëmwelt ze verflichten.
Ier ech elo gläich zum Schluss vum Rapport kommen, wëll ech nach e puer Wieder zur Thematik vun der Demokratie soen.
Wéi erwäänt schléit dës Propositioun vir de politeschen Alter op 16 Joer erofzesetzen an de Krees vun de Walberechtegte Persounen ze erweideren, andeems ebe virgesinn ass, datt d‘Walrecht net méi réng ob dem Krittär vun der Nationalitéit berout.
D‘Auteure vun der Propositioun sinn sech allerdéngs och ganz genee bewosst, datt eng lieweg Demokratie net nëmmen dorobber beschränken dierf ginn, datt d‘Bierger.innen all puer Joer eemol wiele ginn.
D‘Auteure schloen dowéinst ee Bierger.inneninitiativerecht, als een zentrale Punkt vun der Erweiderung vun der Demokratie vir. Dëse Mechanismus ass am Artikel 120 am Detail beschriwwen.
Fir dass dëst Kärstéck vun direkter a participativer Demokratie sou effikass wéi méiglech ass, gesäit d‘Propositioun dräi Etappe vir.
An enger éischter Etappe präsentéiert ee Birger.inne Kommitee ee Virschlag fir ee Gesetz.
Wann mindestens 0.5% vun den op de Wallëschten ageschriwwene Birger.innen dem Virschlag zoustëmmen, da geet dëse Virschlag weider an d‘Chamber.
Wann d‘Chamber de Virschlag ofleent, da kennen d’Initiatoren an enger zweeter Etappe nach eemol probéieren Ënnerschrëften ze sammelen. Kréie si 2.5% zesummen, da muss d‘Chamber sech nach eng Kéier mat dem Virschlag beschäftegen.
Leent d‘Chamber de Projet allerdéngs nees of, da kann de Kommitee an enger drëtter a leschter Etappen ee Referendum verlaangen.
Den Text gesäit also eng substantiell Verdéiwung vun der direkter Demokratie vir ouni dobäi awer d‘Dir opzemaachen fir eng Bagatelliséierung vun dem direktdemokrateschen Instrument.
III.
Här President,
Léif Kolleegen a Kolleeginnen,
D‘Propositioun déi ech haut präsentéiere konnt gouf am Kader vun dem Debatt iwwert d‘Revisioun vun der Constitutioun entworf. Eng Debatt, déi eis säit ville Jore begleet.
D‘Propositioun erhierft net den Usproch op Vollstännegkeet, Perfektioun a Feelerfräiheet, mä si gesäit sech als ee konstruktive Beitrag vun dësem genannten Debat.
Andeems d‘Auteuren ee kompletten a konkreten Text virgeluecht hunn, deen ee weidere Bléckwénkel duerleet, denken ech, datt dëst och vollkomme gelongen ass.
Ech soen Iech villmools Merci.
Ried vum Nathalie Oberweis
Här President, léiw Kolleegen an Kolleeginnen,
Natierlech hu mir all eise politesche Brëll un an et wonnert mech deemno net dass dir net ganz mat eiser Verfassungpropos averstanen sitt.
Ech verteidegen se nawell hei !
Mee ech kann et net oft genuch soen : eis Verfassung ass einfach besser wéi déi vun der Majoritéit an der CSV.
An ech soen dat net wéi e bellege slogan.
Nee : eis Verfassung ass wi eng Bibel ; léiw Kolleegen a Kolleeginnen. Wirklech : et fennt een emmer erem nei Inspiratioun. Et fennt een och, fir déi déi dat brauchen, en Anker.
Kuckt, eis alternativ Verfassung erzielt eis vun enger Gesellschaft di inklusiv ass, di gerecht ass. Si verkierpert eng Visioun no enger anerer Gesellschaft déi op staarke Wäerter baséiert.
Si gett eis Äntwerten op di vill Froen di mer hunn.
Äntwerten op di Multikrisen an dene mer sinn.
Mir sinn zudéiwst iwerzeegt dass mir des alternativ Gesellschaftsbild brauchen. Mir kennen net esou weiderfueren wéi bis elo.
Jiddereen wees dat !
Och wann dir eis Verfassung haut net matdrot sinn ech zimlech iwerzeegt dass et des Verfassung ass di mir brauchen. Ech mengen och dass verschiddener oder souguer vill an dese Reien mat eiser Verfassung sympatiséieren.
Brauche mer des Verfassung well mir, Bierger a BiergerInnen, brauchen eng e neie Gesellschaftsprojet : mir wessen dass des Gesellschaft wéi se den Ament fonctionnéiert an eng Mauer wäert rennen well se net nohalteg ass. Mir wellen eng Gesellschaft déi nohalteg ass, well se inklusiv ass, well se jidderengem eng Plaz araumt, well se de Raichtem gerecht verdeelt an dofir de Gruew tescht eis manner grouss mecht.
Mir brauchen des Visioun, dese Gesellschaftsprojet, well mir verléieren all Hoffnung an déi aktuel Gesellschaft déi dominéiert gett vun sozio-ekonomeschen Ongläicheeten déi wuessen, Akkumulatioun vu Räichtem a Privilegien fir di eng a Kakahuetten fir di aner.
Mir brauchen des Verfassung well mer och d’ Hoffnung an de politesche System wi en den Ament fonctionnéiert verléieren. Vill Bierger a Bierginnen si resignéiert well se sech näischt méi vun desem verkrustesten politesche System erwarden. Mir brauchen Erneierung.
Des Verfassung huet virun allem Äntwerten op di vill Krisen an dene mer sinn : d’ Wunnengskris, de sozio-ekonomeschen Gruew mat sengem gesellschaftlechen Ongläichheeten déi wuessen ; Klimakris an Biodiversitéitskrisen. Mat deser Verfassung wier de Risiko manner grouss dass Kricher ausbriechen an Mensche mussen flüchten.
Eis Verfassung seet eis : Alternativen sinn méigleg. Dat wat mer den Ament erliewen, di Multikrisen an dene mer sinn an wou mer vun enger an di nächst navigéieren sinn Ausdrock vun engem System dee net méi ze droen ass, dee sech per force well erhalen fir de bien être vun enger Minoritéit iwer de bien être collectif.
Ech géing souguer soen dass eis Alternativ alternativlos ass. Mir kommen nämlech net derlanscht d’ Basis fir méi eng gerecht an inklusiv Gesellschaft ze leen, fir en Zesummeliewen wou mer mateneen an net géinteneen oder lanschteneen schaffen an liewen.
Et ass en zukunftorientéierten Text deen virun allem Jonken mee och sos Minoritéiten an aner marginaliséiert Gruppen Perspektiven bidd.
Jo, natierlech stellt eis Verfassung d’ Privilegien a Fro : Privilegien vun Eeleren iwer Jonker, vun denen déi besetzen iwer déi déi keen Besetz hun, denen déi d’Wahlrecht haut hun vis-à-vis vun denen déi kee Wahlrecht hunn. An jo mir stellen all Privilegien a Fro : och déi vun enger Monarchie iwer di Normalstiewleg. Well et fir eis nëmmen Normalstiewleg Leit ginn. Jiddereen ass gläich ! Deemno gesäit eis Verfassung e Republikanesche System viir mat enger President.In.
Eis Verfassung ass ambitieis. Si huet Ambitiounen fir eis Gesellschaft déi ech jo schon zum Deel beschriwen hunn : e Gesellschaftsprojet deen op enger neier Wäertebasis fundéiert : Gerechtegkeet, Solidaritéit, Empathie. Ambitieis well dese Gesellschaftsprojet dee mir zeechnen op staarke Prinzipien fundéiert : e staarke Sozialstaat, en extensive Katalog vun aklobare Grondrechter.
Natierlech ass eis Verfassung amibitiéis well et, do wou mer haut stinn, net duergeet mat klengen Ännerungen.
Jo, a weg entschellegt mech, mir sinn der Meenung dass d’ Verfassung vu Majoritéit an CSV net op der Héischt sinn vun denen Erausfuerderungen virun dene mir haut stinn.
Aus desem Constat eraus dann ass eis Verfassung gebuer : d’ Feststellen dass mer eng Refonte, eng Neiopstellung um Niveau vun der Verfassung brauchen.
Well den Text deen Majoritéit an CSV proposéiert hunn, spiggelt eiser Meenung no emmer nach zevill eng Verfassung aus dem 19. Joerhonnert erem di zwar geupdated gouf mee keng nei Jalon’ en setzt fir en 21. Joerhonnert.
Et ass eiser Meenung no eng verpasste chance ! Eng verpasste Chance well et hätt ee jo kennen Bierger a Biergerinnen begeeschteren fir eng Neiasuriichtung. Natierlech net mat dem Text vu Majoritéit an CSV mee mat desem !
Gitt de Bierger a Biergerinnen di Texter ze liesen, eis Verfassung an déi vu Majoritéit an CSV an ech si mer secher dass de Gros eise Projet ennertsetzt.
Wa mer wessen dass eng Verfassung als Grondgesetz dat wichtegst Gesetz ass, da wesse mer dass et de Grondsteen leet fir alles wat dono kennt.
Dofir loosst mech et hei nach emol soen : eng Verfassung muss net minimalistesch sinn. Si kann och extensiv ausgeluecht sinn sou wéi eis Verfassung dat mecht.
All denen déi mengen eng Verfassung misst neutral sinn, soen ech : Neutralitéit gett et net.
All Gesetz spiggelt di gesellschaft Kräften an d’ Schreft vum Auteur erem.
An eis well sech kloer, konkret, ambitieis a fortschrettlech.
Well se kloer a konkret ass, ass se onmessverständlech.
Iwer 18 Kapitelen an 203 Artikelen gett d’ Fundament vun der zukünfteger Gesellschaft konkret ausgeluecht.
Eis Verfassung gesäit e maximum a Garantien viir, e bidd Perspektiven well en all eis Rechter am Détail festhällt.
D’ Kapitel iwer Grondrechter huet 70 Artikelen ! A 70 Artikelen ginn aklobar Grondrechter festgehalen an dat, Kolleeginnen a Kolleegen, sinn alles Rechter déi mir hunn a brauchen. Mir erfanne näischt !
Mir proposéieren just dass Biergerinnen a Bierger gestäerkt ginn !
A 70 Artikelen hale mir fest wat mir enner Mënschewürd verstinn. Mir wellen deen Term konkret ausleen an u konkrete Rechter festmaachen fir dass mir eis all eens sinn wat mer drenner verstinn. De Prinzip vun der Menschewürd bennt eis dann och zesummen als Gesellschaft. Mir gesin deemno e Recht op Wunnen viir. Wunnen ass en existenzielle Besoin dofir gehéiert dat eiser Meenung no an eng Verfassung.
Mir gesin och e Recht op Arbecht viir well mer eis iwer an duech eis Arbecht entfaale kennnen an eng Plaz an eng Roll an der Gesellschaft fannen.
Eis Verfassung verpflicht de Staat des weideren géint Armutt an sozial Ausgrenzung viizegoen. De Staat muss géint sozial Ongläichheeten viirgoen an dat enner anerem iwer eng progressiv Steierpolitik sou wéi mir se hei schon e puermol duergeluecht hunn. Och eise Schoulsystem muss esou gestalt ginn dass en net méi sozial Ongläichheeten reproduzéieren an an dem Kontext invitéieren ech iech den podcast Schlechte Schüler vum Radio 100,7 ze läuschteren !
Net just stäerke mer de Bierger hir Rechter mee d’ Bierger an BiergerInnen kréien Accès zum Verwaltungsgeriicht wou si direkt hir Rechter kennen akloen.
Och erweidere mer d’ Biergerrechter well mir halen um Awunnerwahlrecht fest. Mir si nach emmer fundamental der Meenung dass mer den Ament mat knapp 50 % Wahlberechtegten hei am Land e graven demokrateschen Defizit hunn.
Mir stäerken och gär eis Institutiounen andems mer se zB méi transparent gestalten mee och andems mer Interessekonflikter ennerbannen. Deemno wäer et zB net méi méigleg Députéiert a Buergermeeschter zuglaich ze sinn.
Ee Prinzip dee mir besonneg um Häerz lait ass de Principe de précaution dee mir an der Verfassung bei den Emweltrechter festhalen. Dat bedeit souvill wéi dass wann e Risiko besteet dass Gesondheet oder Emwelt kennen zu Schued kommen, zB bei engem Projet, da mussen di effentlech Autoritéiten de Precautiounsprinzip uwenden.
Et gett dach näischt méi vernünfteges hautzudags wi de Precatiounsprinzip Verfassungstechnesch festzehalen !
D’ Verfassung hällt och enner anerem fest dass de Staat geint den enormen ekologeschen Foussofdrock viirgeet. Des Verfassung hellt de Staat vill méi staark a Verantwortung wéi dat bis elo de Fall ass. Si verpflicht de Staat deemno vill méi staark sech ze engagéieren fir Menscherechter an Emweltrechter, fir eng nohalteg an inklusiv Entwecklung.
Ech sin haut houfreg des Verfassungspropos dierfen viirzestellen. Ech sin houfreg d’ Suite vum Marc Baum, David Wagner, vum Serge Urbany an dem Änder Hoffmann kennen ze huelen. Ech well si vun hei aus honoréieren fir hir Arbecht, hiren Engagement an hir Visioun.
Mee ech sinn awer och traureg well ech mer de villen Krisen bewosst sinn an deene mir déiw stiechen an ech mir och bewosst sinn dass d’ Majoritéit hei bannen net op de Wee geet vun enger Verfassung déi Äntwerten op Krisen huet. Well des Verfassung ass dat : si leet Schinnen fir eng Krisepolitik ze machen. Et ass och eng Verfassung di Krisesecher ass am Senn wou se preventiv wierkt !
Ech sinn traureg well et ass eng verpasste Chance, nees emol. Mir steieren leider weider vun enger Kriis an di nächst ouni eist Denken an Handelen a Fro ze stellen.
Quels sont les enjeux d’un féminisme des 99% et comment l’appliquer au Luxembourg?
Analyser et échanger sur des sujets sociaux et politiques à travers une perspective féministe de gauche, c’est ce que propose le groupe de travail féministe de déi Lénk avec le concept « Feminist Wednesday ». Animée par Line Wies, conseillère communale déi Lénk à Esch, la première édition aura lieu au Gudde Wëllen, mercredi le 7 décembre à 19h. Les intervenantes, Jessica Lopes (ASTI), Stéphanie Lanners (membre déi Lénk) Ana Correia (SNJ/conseillère communale déi Lénk) et Milena Steinmetzer (OGBL Chimie), sont elles-mêmes activistes et militantes au Luxembourg.
La soirée se finira en fête avec un Dj set vinyle avec le duo Nadia Mekhfi et Is à partir de 20h30.
Une traduction vers l’anglais est assurée
Entrée gratuite
What do we mean by left-wing feminism?
What is at stake in a feminism of the 99% and how can it be applied in Luxembourg?
Analysing and discussing social and political issues from a left-wing feminist perspective is what the feminist working group of dei Lénk proposes with the concept « Feminist Wednesday ». Led by Line Wies, municipal councillor of dei Lénk in Esch, the first edition will take place at the Gudde Wëllen on Wednesday 7 December at 7pm. The speakers, Jessica Lopes (ASTI), Stéphanie Lanners (dei Lénk member) Ana Correia (SNJ/councilor dei Lénk) and Milena Steinmetzer (OGBL Chimie), are themselves activists and militants in Luxembourg.
The evening will end with a vinyl DJ set with the duo Nadia Mekhfi and Is from 8.30pm on.
